Teño lido algo de literatura clásica, tipos gregos e algún romano, un
pouco de Shakespeare, xa sabedes. Algúns deles, ó principio dalgún escrito,
invocaban os deuses ou as musas pra que lles iluminasen e lles prestaran as
palabras necesarias pra contar o que querían contar, e se ve que funcionaba,
vistos os resultados . Eu, que son infinitamente máis torpe e inútil ca eles,
como son descrido mais seguro que non vou ter axuda nengunha, e boa falta que
me faría, non creades, porque me expreso mal, escribo peor e empecínome en
trasladar cousas que requerirían persoa mais formada, talentosa e hábil ca mín
pra que o esforzo resultase exitoso.
Ben, son as tres e cuarto do domingo 5 de xaneiro de 2014, non estou
baixo os efectos de nengunha droga (o tabaco, o café e os manises salados non
contan), estou escoitando a Keith Jarrett, sinto os habituais pequenos dores, o
jato durme e me estou pelexando co
corrector ortográfico que por algún motivo se empeña en traducir ó español o
mal galego que escribo. Polo demás, ben, grazas. Feliz ano.
A cousa vai de concertos, ou mais ben de momentos de concertos, os que
tiven a fortuna de asistir o ano xa pasado. Evidentemente, vai implícita a
recomendación de que asistades se podedes a actuacións dos grupos que vou
mencionar máis adiante, e, en xeral, que apoiedes á música en directo. Flashes dun ano que, no musical, non foi para
nada malo:
Fun a Santiago casualmente; e
casualmente vin o cartel anunciando o concertó de Sumrá na Casa das Crechas,
que casualmente era ese mesmo día. E, por unha vez, non tiña que me axustar á
Renfe pra voltar a Teis. Moitas
casualidades de mais como pra non ir. Así que eiquí estou agora, a medio metro
de LAR Legido que, cos ollos pechados, sudando a moreas na noite santiaguesa e
aparentemente indiferente ó que lle rodea, está exprimindo a sua batería ata
límites dificís de crer. Un tema que comenzou a medio tempo e que se foi
convertindo nunha especie de combate corpo a corpo entre Legido e o mundo en
xeral, mentres Xacobe Martínez Antelo mantén un ritmo axustado ó contrabaixo e
Manolo Gutiérrez fai acordes aparentemente ó chou no piano. É unha especie de
caos, non hai sitio onde agarrarse, algo fascinante. A luz verde sobre o
batería dalle un aspecto de demo ou algo así. E, de súpeto, sobre o ruido, Manolo
crea unha melodía incriblemente fermosa, tanto que non estou seguro se realmente está tocando iso
que eu creo ouvir ou non. Xacobe ségueo, e Legido para un intre de tocar e coas
baquetas en alto emite un berro, algo así como “aaaargh”, pura satisfacción
animal, namentras Manolo Gutiérrez, ensimismado, continúa desenrolando o novo
tema. E eu estou feliz de estar na cidade mais fermosa do mundo, na mellor
compaña posible, e escoitar algo dunha beleza imposible.
Festival Folk en
Vilariño é, básicamente, festa. O público mais heteroxéneo
que che podes imaxinar: paisanada, pais con nenos pequenos, mocerío con gañas
de pásalo ben, punks do Morrazo, algún hippie dos antigos, e incluso algunha
xente que vai escoitar música. Moita cerveixa, moito licor café, moita maría,
bastante tontería tamén. No escenario están Radio Cos, coa formación
completa (voces, percusión, violín, acordeón e Lamas, que toca gaitas, saxos,
clarinetes e calquer outra cousa que precise soplar nela). Levan unha media
hora facendo bailar á xente con bó humor,
ribeiranas, pasodobles, jotas e música da terra en xeral, o mellor grupo
que podes topar para unha noite así. Inda que son o grupo que abre o Festival,
moita xente foi ata alá só por velos, e con razón. Son moi bós, máis que bós. E
niso que se poñen a interpretar un tema en sefardí sobre o que é estar lonxe da
casa, ou non ter casa onde voltar, ou non lembrar se inda tes ou non casa. E
moita xente non se entera, seguen o seu, pero outros moitos sentimos de súpeto
a xeada da noite, e moitos poderíamos cantar ou tocar esa canción, porque
acabamos de adoptala, de facela nosa, porque a recoñocemos en nós. E eu, que
inda teño casa, e que cando volto a ela polas noites inda hai quen me agarda,
sinto os ollos húmidos. A persoa que me acompaña nótao, e eu lle digo que a
priva me pon sensibleiro. E despois segue a festa, segue a bebida, segue a
vida.
Canjazz, en, claro, Cangas. Unha
noite perfecta. A acústica no Eirado do Costal é, boeno, perfecta (o dos
adxetivos non é o meu, sinto). Marcos Pin, o frente da Big Band que reuniu o
seu redor (Marcos Pin E Factor Reset),
interpreta os temas do disco Barbanza: alí están Pablo Castaño, Max Gómez,
Xacobe, Gutiérrez, Fernando Sánchez… O público enche a praza e, por unha vez,
todo o mundo parece estar pola labor. Estamos perto do final, e está claro que
é dun concertos do ano: algúns dos mellores músicos do país tocando os temas
escritos por Marcos con desenvoltura, cómodamente, nun ambente relaxado. E no
penúltimo tema GdJazz Pereiro, o xoven trompetista de Cangas, ponse de pé e
executa un solo incrible e eu teño a fortuna de esta xusto detrás dil (tirando
fotos e tal), e me quedo alucinando. O tipo que está xunto a mín, un vello
aficionado ó jazz co que coincido moi habitualmente, me mira e dí “a ostia”. E,
sí, está ben expresado. Pereiro está en vena, e alonga o solo un coro máis, e
outro, sen esforzó aparente . E por mín
podería seguer a noite enteira…
Domingo pola mañá en Cangas,
e o tempo está chungo, polo que o concerto de Mónica de Nut e Virxilio da Silva (acompañados nesta ocasión por
Marcelo Dobode á percusión) vaise ter que facer no interior da Taberna o Rincón, que non é
precisamente grande. O bar está petado de xente, e o grupo estivo probando co
público diante, o cal non mola moito. Ademais, Mónica está un pouco
ajripallada, ten mala cara, e decide non pór a roupa de actuar: vai cantar con
jersei e cun pucho de lá na cabeza. A cousa pinta un pouco mal, e xa é hora de
arrancar. Virxilio empeza coa guitarra acústica, facendo bottleneck, e Mónica,
que hai un intre estaba alí, non se sabe onde está. Non hai ninguén xunto ó
micrófono. Virxilio
toca blues ó vello estilo, o que tanto me gusta; lémbrame a Blind Wille
Johnson, “Darkness was the night…” , e cousas así, e toca coma ninguén. E niso
oese cantar dende fora do bar: Mónica empezou a actuación polas rúas de Cangas,
por suposto sen micro. Está cantando “Lévame”, un tema tradicional do país. E
cando entra no bar e se sitúa no seu lugar, nun curruncho, xunto a Virxilio, o blues de dentro e a cantiga de
fora, o quexido do bar e o quexido da rúa, encaixan a perfección, son o mesmo
queixume; a magnífica voz cada vez mais chea de matices casa coa guitarra
rasposa e oubeante. Semella algo máxico, irreal, perfecto dun xeito raro.
Prodúcese ese chispazo que só sucede moi de cando en cando (pero que é
gozosamente habitual nos concertos de MdN e VdS). E somente é o comenzó do que
vai ser un outro magnífico concerto. E
eu decido que non hai grupo mellor pra ouvir nen outro sitio no que preferise
estar agora mesmo.
Estamos na segunda parte da actuación e, por unha vez, Lucía non
presenta o tema. É o concertó de Reis que Lucía
Martínez e o seu cuarteto ofrece, unha vez máis, no Hipólito, nas Travesas.
Brandao, o saxofonista do grupo, inicia un tema en solitario; na mesa na que
estou todos o coñecemos, pero tardamos un intre en lembrar que é. Mirámonos uns
a outros, e alguén dí “Alfonsina”. Eso é. Algo que non ouvíamos dende hai anos.
Algo que nos lembra, por se fixera falla, o moito que levamos vivido, o moito
que vimos mudalos tempos, o moito que esquecimos, o moito que inda
lembramos. O portugués segue só, axustándose á melodía, alto, clamo, e nítido.
Despois entra o resto do grupo, fan variacións, descompoñen a canción, a
reorganizan, a recrean, a inventan ante nós. Ós poucos, voltan á composición
que nos é familiar. E ese é o noso regalo de Reis.
Tantos bós momentos este ano pasado… Iago Fernández, Chus Pazos, Paco
Charlín, Joao Mortagua, Chris Kase, Berroguetto, unha rapaza anónima tocando o
acordeón en Santiago, 2uS, Javier Marcos, The Cobras, José Manuel Díaz, Sés,
Toni Risco, Silvia Penide, …protagonistas todos eles de instantes perfectos,
diños de gardar nalgures, de ser contados por alguén con máis capacidade da que
eu, qué vos vou dicir a vos, teño.
Veredes. Hai anos
tiven un accidente laboral, bastante grave. Entre outras cousas, declarouseme
ou como se diga un proceso de necrose. Non vos vou explicar o que é, así que xa
sabedes, Wikipedia e tal. O caso ca ciruxana de plástica viña pola habitación
do hospital duas ou tres veces á semana, armada cun escalpelo, e púñase a
raspar na zona afectada. Eliminaba tecidos mortos. Sabía cando tiña que parar:
cando eu berraba. Cando doía. Cando chegaba ata o que inda estaba vivo.
A música, algunha
música, algún momentos de algunhas actuacións, prodúcenme máis ou menos, e
salvando as distanzas, o mesmo efecto. Eliminan tecido morto, chegan ó que inda
está vivo, doen. Fanme lembrar que e quen inda son. Momentos, emocións, imaxes,
sonidos, que quixera levarme conmigo cando me vaia. Vale, esta última frase e
de Tom Waits.
…
Ben, como era de
agardar as musas ou os deuses non foron, desta vez tampouco, xenerosos conmigo.
Non tiñan por qué, tamén é verdade. Pero
boeno, algunha vez tamén se podían enrollar, digo eu, que tampouco é tanto o
que lles pido.
Disimulade, pois, a
calidade do texto, iñorade as suas moitas imperfeccións, ser xenerosas coa
intención que, vos aseguro, é boa. Agora son as seis da mañá deste día choiviñento,
Frank Sinatra canta My Funny Valentine, esgotei o tabaco, o jato se espereza,
chove aí fora, e non vou repasar o escrito. Non o ía facer mellor de todolos
xeitos, pero non digades que nen sequer o intentei. Vai como vai, é o que é.
Boas noites, e boa
sorte.
No hay comentarios:
Publicar un comentario